Auto Motor Klassiek No. 3 maart 2003

Als kaviaar na McDonalds


De auto die alles weerlegt wat er over de stramme vormgevin van onze Oosterburen is gezegt. Er zijn er maar 8199 van gemaakt en Auto Motor Klassiek vond een fabrieksoriginele in ongerestaureerde nieuwstaat!

Aan het begin van de zeventiger jaren was brandstof inspuiting High-Tech, het gaf zelfs nog meer status dan vermogenswinst. In autoshops gingen de verchroomde opplak "I's" bij bosjes over de toonbank Later kwamen de "Turbo" stickers. Maar dat is voor een andere keer... En in 1972 was een acceleratie van 0 - 160 enorm. De top van zo'n 215 kilometer per uur was huivering wekkend.. Hier in Nederland liep het verkoopsucces van Opel, de Kadet '130', met zweet tussen de koplampen.

Fantastisch motorblok, zo mooi...
Al dat geweld had zijn fantastische oorsprong dus onder de kap. De zescilinder met zijn zeven hoofdlagers en de twaalf contragewichten op de krukas, die functioneerden als voorlopers van de nu overal wonende balansassen, waren een evolutie van de viercilinders. Zo aan het begin van de zeventiger jaren waren de halve bolvormige verbrandingskamers, die in de zestiger jaren nog het beste van alles een ooit waren wegbecijferd, vervangen door kegelvormige verbrandingskamers. Kijk, dat is vooruitgang! Bosch leverde de inspuiting en had die materie inmiddels volkomen in de vingers. Duitse autobladen spraken juichend over "Misschien wel de beste zescilinder ter Wereld". BMW's krachtbron had zo'n impact, dat er zelfs een 'broodje aap' verhaal over ging. Ergens in Duitsland zou een specialist zitten die - in oppserste geheimhouding - zo'n fantastisch BMW blok in Mercedessen kon bouwen. Dan hoefde je je in elkgeval nooit meer te schamen voor de ster op de neus. Laten we even wegdromen in de roze cijfers van de SAE paardenrennen. 230 SAE PK bij 5.500 omwentelingen per minuut... Meer dan 10% meer vermogen dan de carburateur uitvoering, bij 500 toeren minder. Natuurlijk helpt het een beetje dat de 'I' ook wat hoger gecomprimeerd is. Alleen in Italiaanse CUNA paarden kom je daar nog overheen. Met twee voeten op de stevige Nederlandse klei praat je toch over een indrukwekkende 200 DIN PK als hart voor een auto die toch anderhalve ton weegt. En die venijnige haaienbek ziet er aërodynamischer uit dan dat hij is. In de lagere versnellingen trekt dat stuk lichtmetaalen beeldhouwerk zingend door tot aan de rode streep bij 6400 omw. En daar hoef je de volume knop van de - laat het maar zo'n in die tijd heel moderne Eight Track zijn - geluidsinstallatie zijn niet eens uit het bedienings-paneel te wrikken. Auto Motor Klassiek kreeg een seintje uit Alphen aan den Rijn.

Diep geluk en vette pret
Deze grote - en snelle - BMW's kunnen een bron van diep geluk en vette pret zijn, wanneer het goede exemplaren betreft. Natuurlijk zijn er zo links en rechts een paar van deze raspaarden die niet zo'n gelukkige jeugd hebben gehad. Auto's van dit kaliber zijn nimmer gemaakt om alle burgers nu eens voor weinig van topkwaliteit te voorzien. Ooit hadden we in een ander verhaal over grote BMW's de kop: "Koop Deze Auto Niet!" Een waarschuwing voor onbevangen liefhebbers zonder kennis en kennissen. Want als toppers in hun nadagen bij lieden terechtkomen, die het onderhoud verzaken, dan begint de ellende. 'Liefhebbers' die corrosie aan koets en chassis met de mantel der liefde, plamuur en een flinterdunne laklaag bedekken... Als je zo'n verwaarloosde schoonheid koopt, dan kost het bakken euro's om de zaak in orde te krijgen. Want renpaarden eisen fijnder ontwikkelde dokters dan karrepaarden. Ze zijn ook blessure gevoeliger. Voormalige topklassers staan garant voor de duurdere reparaties, prijzige onderdelen en een aanslag op het spaargeld bij een restauratie... De kop boven het eerder genoemde verhaal was pakkend. De tekst erna liefdevol en gepassioneerd. Er waren maar twee mensen die na het lezen van de kopregel een rood waas voor de ogen kregen. Daarom, met respect voor die twee: Ook CSi's zijn perfecte auto's. Maar onder ons gezegd en gezwegen; pas goed op. Deze Beierse schoonheden kunnen fantastisch roesten en doen dat ook op de meest moeilijk bereikbare plaatsen. Die overgevoeligheid is bij de geboorte meegekomen. Deze serie Coupé's zijn geboren naar vragen 'uit de markt'. Met de sedans als basis werd de wielbasis 7 centimeter ingekort en de daardoor ontstane tuiteligheid moest voorkomen worden door de spatschermen in de chassisstructuur mee te nemen. Alle roest tot aan het schutbord en daaronder in de voorste regio van de bodem is voornamelijk aan die aanpak te wijten. Met de hele voorkant als 'stressed member' ontstond - en ontstaat - de corrosie daar vooraan niet eens zo zeer door nattigheid als wel door bewegingsvermoeidheid. Raadpleeg een van de BMW specialisten, zoals die in de Voiture's Klassieker Almanak, of in elke Auto Motor Klassiek staan... Heel erg aan de pluskant staat natuurlijk het feit dat de grootste slachting al in het verleden heeft plaatsgevonden.. maar wordt hoe dan ook clublid.

Zo goed als nieuw
Maar het allermooiste is het natuurlijk wanneer je neuriënd een perfect exemplaar tegen de koets loopt. En dat is nu precies wat ons gebeurde toen we voor iets heel anders naar heel ergens anders op weg waren. "Van en naar" liep de rit langs Alphen, waar Real Art on Wheels inmiddels een aardige concurrent voor Avifauna aan het worden is. Geen zeldzame vogels, maar auto's van een zeldzame conditie. Niet gerestaureerd, maar origineel. In een staat zoals ze dertig, veertig of vijftig geleden de showroom verlieten.
En wij liepen dus tegen die BMW aan. Net iets meer dan dertig jaar oud, een '72er, met maar 45.000 kilometer op de teller. Zo te voelen aan de rubbers, zittingen, scharnieren, de binnenschermen, remmen en velsnaden een hele echt 45.000 km. Ga je je langzaam een enorme sukkel vinden, omdat letterlijk elk detail aan de auto met twee vingers in de lucht zweert, dat elke kilometer op de teller een echte gereden kilometer is geweest. Een liefdevol en voorzichtig gereden kilometer. "Ik durf het bijna niet te vragen..." En dan is het een kwestie van 'koel' blijven als de sleutels worden opgegooid...

Freude am Fah'n
De deuren met de chroomomrande ruiten draaien soepel, maar zonder enige speling of gehang open. Instappen valt gezien de dynamische lijn van de koets erg mee. Bij het starten van deze inspuiters moet het gaspedaal onberoerd blijven. Bij een koud blok tenminste. Een warm blok vraagt om half gas voor het starten... Herrn Bosch regelt alles 'unter die Haube'. Met verhoogd nullast toerental loopt de zespitter met een soort tevreden "Prrrr" geluid de spieren los. Eerst mag de olie in het koude blok een verkenningsrondje maken. Is er even tijd om rond te kijken. Rondkijken in een BMW die onbevangen staat te doen alsof hij zo uit de fabriek komt. Koetswerktechnisch praten we dan over Karrosserie Karrman uit Osnabrück. Een bedrijf dat indertijd niet echt veel aan carrosseriebescherming deed. Veel van de grote coupes waren na een jaar of tien al zover heen dat het - toen! - niet economisch loonde om ze te repareren. Ver op de achtergrond hangt er zelfs nog een vleugje weekmaker uit de kunststofdelen in de cabine. Een cabine die er overigens gedegen sportief uitziet. Veel houten accenten. Stoffen bekleding. Smetteloos gewoon. Snel de aansteker controleren. Zie je wel! Er is ooit in de auto gerookt! Maar het is net zo duidelijk dat dat ooit maar één sigaretje tijdens het wachten op een belangrijke afspraak was. Zoiets. Je zou de doorleefdheid van je eigen klassieker gewoon gaan missen, maar deze auto speelt zoals de Amerikanen zeggen 'in a league of his own'. Onvergelijkbaar dus. Scoort genadeloos en keihard op volstrekte authenticiteit. Kort klakkend gaat de bak in zijn één en voorzichtig rollend steekt de BMW zijn lange neus de kou in. Met de knoppen op het middenconsole gaan de vier elektrische ramen uit de showstand in de rijstand-bij-koud-weer. Die ramen zijn overigens de enige aanduiding dat het basisidee voor deze coupé niet brandnieuw was, toen het werd uitgevoerd. Helemaal 'neer' kijken de ramen nog nieuwsgierig boven de randen van het plaatwerk uit.
Daar balen Manta rijders van, zulke details. Mensen met wat ervaring hebben er geen dagen voor nodig. Binnen vijfhonderd meter weet je of een auto enige moeite waard is. Dit is duidelijk: Deze BMW is domweg perfect. Hij voelt aan als een nieuwe auto. De kenmerkende stugheid is herkenbaar boven de strafheid van zijn sportieve inborst. In de auto is het stil, op wat bandengeklapper over de klinkers na. De brede banden zijn wat zoekerig, maar voelen helemaal rond aan. misschien heeft deze schone slaapster op bokken gesluimerd, of zijn de rubbers nieuw. Straks even naar kijken. Oh ja... de richingaanwijzerstengel zit rechts...

De Randwegblues
Terwijl de auto gewoon rustig op temperatuur komt, stijgt ook de pret van de inzittenden. Een onverwachte buitenkans met een volle tank! Veel mooier akn het niet worden. Mede automobilisten tonen respect, blijven uit de buurt of toeteren kort om een duim op te steken. Kijk, dat is duidelijk. Dat zouden wij ook doen wanneer we ons zouden zien rijden. Nu grijnzen we alleen maar dom en laten de naald van de toerenteller eens aan de hogere nummers snuffelen. Reclamemakers praten over snacks met een 'bite'. Onzin! Wij praten over een BMW met een 'bite'. Het blok pakt hongerig op en de zescilinder loeit zingend omhoog, terwijl de bestuurder daarbij het idee krijgt dat astronomische toerentallen best een optie zijn bij flink doortrappen tot in het rood. Om het vertrouwen niet te schaden doen we dat natuurlijk niet. Maar ook met de mouwen alleen maar losjes opgestroopt is de BMW in het huidige verkeer gewoon een indrukwekkende krachtpatser, met een vleugje gemene, maar toch stijlvolle uitstraling. Een auto die zo potent is als deze welhaast onbevlekte schoonheid, daar hoef je niet nadrukkelijk mee te rijden. Iedereen ziet dat er toch geen eer aan een duel of confrontatie te behalen is. Daarom haakt er ook niemand aan, wanneer we vlot weggaan bij de stoplichten op de Nieuwe Ringbaan. Leuk circuit, alleen die vervelende stoplichten. Even later op de snelweg is de BMW helemaal op temperatuur en heeft het spartaanse plaats gemaakt voor een comfortabel gevoel. De reactie van de BMW op een flinke del in de weg onderstreept de 'nieuwigheid' nog eens. De BMW strekt de knieën, komt wat uit de veren en stabiliseert weer in zijn normale patrouillestand. In andere landen zouden de makers hem duidelijk als Gran Turisimo hebben geprofileerd. Want die Mediterrane aanduiding is de vlag die deze lading eigenlijk meesterlijk dekt. Het knooppunt waar we kunnen draaien komt in zicht. En misschien is het kinderachtig, maar we pakken de lussen gewoon allemaal een keer extra. Omdat het zo'n lekker gevoel is... De agenten die even stoppen om tijdens onze rijderswissel polshoogte te nemen, snappen het helemaal. Hans Bezemer is bij zijn troetelkind Real Art on Wheels, wanneer wij weer terugkomen. Met inmiddels een mannetje of zes wordt de bezichtiging nog eens dunnetjes over gedaan. Bewonderende geluiden wanneer Joost van Real Art on Wheels trots de originele gereedschapsset laat zien. Mét extra bougies. Waarom waren we hier eigenlijk gestopt en waar gingen we ook weer naar toe?

* ... de titel 'Als kaviaar na McDonalds' was het antwoord van het stel dat bij Brové een gerestaureerde 3.0 CSi had gereden. De auto waarmee ze aankwamen was een kakelverse Europese middenklasser uit het bovendeel van dat segement....

BMW'3.0 CSi, 1971 - 1975
Productie ca. 8200 st. Volgens de meeste informatie was er van deze E9 geen specifiek Amerikaanse versie. Er is wel een aantal auto's met automaat geleverd en voor de Britse markt zouden er tussen de 207 en 215 rechtsgestuurde exemplaren zijn gemaakt.

De technische controle
BMW blokken zijn voorbeeldig. Maar ga er niet van uit dat alle blauwe rookpluimen alleen door harde klepsteelrubbertjes komen. Controleer motornummers en doe verder alle dingen die bij de aanschaf van een gebruikte auto horen. Technische delenvoorziening is geen probleem. Prijsniveaus zijn redelijk

Het plaatwerk rondom

Over dat roesten is al gesproken. Maar hoe komt die roest er nu? Lees ecen terug in de tekst. Maar die A-zuil, de hele bodemplaat en de binnendorpels onder de opzetplaat zijn de gevaarlijkste punten. Vergeten we bijna het stuk tussen de A-zuil en de veerpootsteun nog. Er is geen 'naslag' plaatwerk. De bouwserie is daar te klein voor. Originele onderdelen worden schaars.

De Onderdelenvoorziening????
Onderdelenvoorziening en -prijzen. indicatief ex. BTW in euro's.
Onderdeel Bedrag in euro's
Klepsteel rubbers per stuk 5,-
Kledenset vloer 400,-
Zuigers, overmaat per stuk 67,-
Spatscherm v 500,-
Draagarm 160,-
Motorkap zijn op....
Grille, middendeel 150,-
Remblokken V/A per stuk 90,-
Interieurbekleding leder 2000,-
Uitlaat kpl Orgineel 700,- RVS 925,-
Koplamp kpl 45,-


De Specialisten
Er zijn zowel op het gebied van de handel als voor de techniek bedrijven die zich gespecialiseerd hebben in grote BMW's. Als altijd raden wij aan om via de club je prettigste vermoedens te laten bevestigen. Die informatie komt immers uit de eerste hand. Zo zijn we zelf ooit alfabetisch in contact gekomen met Brové restauraties uit Leek, Cult Cars in Alphen, Henco Cars in St. Anthonius, Autobedrijf Karreman in Andijk, Autobedrijf Middenmeer in -eeuh - Middenmeer en Autobedrijf Lekx in Alphen a.d. Rijn.
In de Voiture's Klassieker Almanak staan voor maar 12,50 euro alle merk- en clubgegevens alsmede talloze adressen van organisatoren, musea en een complete evenementen lijst.

De 'Kouwe Kant'
Familietechnisch bezien is dat het aangetrouwde spul. Hier kijken we even naar de concurrentie uit die tijd. Gekwalificeerd op prijs. In guldens... Dat waren nog eens tijden... Vanuit het KNAC autojaarboek 1974: De 3.0CSi zat dus inclusief BTW op fl. 38.589,-. Voor fl. 31.074,- reed je in een Jaguar 2,8 overdrive. Een 4,2 liter roofkat kostte fl. 35.089,- en Porche's 911 E Coupé kreeg voor fl. 35.553,80 een nieuw baasje. Voor 49.590,- reed je 350 SLC, terwijl je voor een milletje of 41 rond toerde in een Alfa Montreal, een Citroën SM of een twaalf cilinder Jaguar E-type... Als je voor volume koos, dan had je een Chrysler New Yorker voor fl. 37.950,-. En dat is dan maar 8,50 euro per kilo. Inclusief 7,2 liter blok van 230 pk...

De Onderdelenvoorziening
Een relatief kleine bouwserie, die vanaf het begin af aan dapper oxideerde. Kleine bouwseries zijn voor fabrikanten van in-, op- of overzetplaatwerk niet interessant. Specifieke Coupé delen zijn inmiddels meer dan schaars.

Lijkt op... klinkt als...
Ook om niet te versmaden: de BMW 3.0 CSL... de bouwreeks van '72-'73 heeft ook drie liter slagvolume. Veel lichtmetaal en plexiglas, tweehonderd paarden onder de kap. En een trots prijskaartje van 30.000,- euro voor een topper.

TIP
Doe jezelf en je bankrekening plezier. Waar sommige klassiekers als 'werkhuis' een hoop rijdende pret kunnen opleveren, daar loont bij deze bouwserie eigenlijk alleen de aanschaf van een zo goed mogelijk exemplaar. Raadpleeg de club, de specialisten.

AMK Oordeel
Geschikt voor dagelijks bebruik: Ja hoor, maar zonde!
Onderdelenvoorziening: Afnemend
Reparatievriendelijkheid Matig door electronica en bouwwijze
Onderhoudskosten: Passend bij zo'n auto
Aanbod: Krimpend
Vraag: Groeiend

Samenvatting
Geen tijd voor... We zijn zelf op zoek...


Gepubliceerd door Henk Eland 06-2003

Terug naar het overzichtNaar overzicht